Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi: Con có một câu hỏi về việc đồng tế thánh lễ, liên quan đến các Giám mục của hai nghi lễ. Con đã tham dự một buổi Phụng Vụ Ukraine, được cử hành bởi một Giám mục người Ukraine trong một nhà thờ Công Giáo Rôma. Một cơ sở tông đồ Công Giáo Đông phương đã được thành lập tại một trường đại học thế tục gần đó. Phụng vụ được cử hành trong nhà thờ Công Giáo địa phương, vì không có nhà thờ Đông phương trong khu vực. Tại lễ khai mạc Phụng Vụ Thánh, ngoài Giám mục nghi lễ Ukraine và một vài linh mục của ngài, có Giám mục Công Giáo Rôma địa phương tham dự, cùng với một vài linh mục của ngài nữa. Giám mục Ukraine mời Giám mục Rôma và các giáo sĩ đồng tế trong Thánh lễ. Tất cả các giáo sĩ Rôma từ chối và ngồi ra một bên. Giám mục Rôma nói riêng dường như không chắc chắn về toàn bộ tình hình, và chỉ đơn giản quỳ suốt buổi Phụng Vụ Thánh. Con nhận ra rằng đây là một cơ hội bỏ lỡ buồn, để chứng tỏ sự đoàn kết Công Giáo qua chứng tá phụng vụ. Liệu Giám mục Rôma nên tham gia đồng tế không, thưa cha? – M., Indiana, Mỹ.
Đáp: Bộ Giáo luật của các Giáo Hội Đông phương đặt ra một số các quy tắc, liên quan đến sự tham gia của các linh mục nghi lễ Latinh trong cử hành phụng vụ Đông phương. Đối với bất kỳ Giám mục Công Giáo hay linh mục nào, các điều luật sau đây được áp dụng:
“Điều 379. Giáo sĩ của bất cứ Giáo Hội tự lập (sui iuris) nào liên kết như anh em trong mối dây bác ái, để đạt được sự hiệp nhất, làm việc cùng nhau trong việc xây dựng thân thể Chúa Kitô, và do đó bất chấp điều kiện của họ, họ phải hợp tác với nhau và giúp đỡ lẫn khác, thậm chí thực hiện các chức năng đa dạng nữa.
“Điều 393. Các giáo sĩ, bất chấp điều kiện nào của họ, là chăm sóc trong trái tim tất cả các Giáo Hội, và do đó phục vụ Giáo Hội bất cứ nơi nào có sự cần thiết lớn; họ phải chứng tỏ sự sẵn sàng, đặc biệt là với sự cho phép hoặc khuyến khích của Giám mục giáo phận Đông phương hoặc bề trên của mình, để thực hiện sứ vụ của mình trong miền truyền giáo, hoặc trong khu vực làm việc đang thiếu giáo sĩ.
“Điều 674. 1. Khi cử hành các bí tích, được lưu sẵn trong các sách phụng vụ, họ phải tuân giữ một cách chính xác.
“2. Thừa tác viên nên cử hành các bí tích theo quy định phụng vụ của Giáo Hội tự lập (sui juris) của mình, trừ khi luật thiết lập thể khác, hoặc bản thân ngài có một năng quyền đặc biệt từ Tòa Thánh.
“Điều 701. Một việc đồng tế giữa Giám mục và các linh mục thuộc nhiều Giáo Hội tự lập (sui juris) khác nhau, vì một nguyên nhân chính đáng, đặc biệt là nguyên nhân củng cố đức ái với nhau, và vì lợi ích của sự biểu hiện tình đoàn kết giữa các Giáo Hội, có thể được thực hiện với sự cho phép của Giám mục giáo phận Đông phương, trong khi tuân giữ mọi quy định của các sách phụng vụ của vị chủ tế, sau khi đã loại bỏ bất kỳ chủ nghĩa hỗ lốn phụng vụ nào, và mặc lễ phục và phù hiệu phù hợp của Giáo Hội tự lập (sui juris) của mình.
“Điều 702. Các linh mục Công Giáo bị cấm không được đồng tế trong Thánh lễ với các linh mục hoặc thừa tác viên không Công Giáo.
“Điều 703. §1. Một linh mục lạ mặt không được phép cử hành Thánh lễ, trừ khi vị ấy trình cho quản đốc nhà thờ giấy giới thiệu của Giám mục địa phương, hoặc một cách nào đó, thiết lập đủ sự trung thực của mình cho vị quản đốc nhà thờ biết.
“§2. Giám mục giáo phận Đông phương được tự do đưa ra các qui định đặc biệt, liên quan đến vấn đề này, vốn phải được tuân giữ bởi mọi linh mục, ngay cả những người được miễn chước cách nào đó.
“Điều 704. Phụng Vụ Thánh có thể được cử hành trong tâm tình chúc tụng vào bất cứ ngày nào, ngoại trừ những ngày ngoại lệ, theo quy định của các sách phụng vụ của Giáo Hội tự lập (sui iuris), mà trong đó các linh mục đăng ký.
“Điều 705. §1. Một linh mục Công Giáo có thể cử hành Thánh lễ trên bàn thờ của bất cứ nhà thờ Công Giáo nào.
“§2. Để cho một linh mục có thể cử hành Thánh Lễ trong một nhà thờ không Công Giáo, ngài cần sự cho phép của Giám mục địa phương.
“Điều 707. §1. Việc chuẩn bị bánh Thánh, các lời nguyện được linh mục thực hiện trước Phụng Vụ Thánh, việc tuân giữ chay tịnh Thánh Thể, lễ phục phụng vụ, thời gian và địa điểm của Thánh lễ và các vấn đề tương tự, phải được thiết lập một cách chính xác bởi các qui định của mỗi Giáo Hội tự lập (sui juris).
“§2. Vì một lý do chính đáng và đã loại bỏ bất kỳ sự ngạc nhiên nào trên các tín hữu Kitô giáo, cho phép thừa tác viên sử dụng lễ phục phụng vụ và bánh thánh của một Giáo Hội tự lập (sui juris) khác”.
Tuy nhiên, các Giám mục Công Giáo Latinh và các linh mục cũng phải tuân thủ các quy định của huấn thị Redemptionis Sacramentum (Bí tích Cứu Độ), số 113:
“Khi Thánh Lễ được nhiều linh mục đồng tế, Kinh Nguyện Thánh Thể phải được đọc trong ngôn ngữ mà tất cả các linh mục và dân chúng hiện diện trong buổi cử hành đều biết. Có thể xảy ra trường hợp, trong số các linh mục hiện diện, có vị không biết ngôn ngữ được dùng khi cử hành và không thể đọc các phần Kinh Nguyện Thánh Thể, dành riêng cho mình. Trong trường hợp này, các ngài không đồng tế, nhưng tốt hơn các ngài chỉ tham dự cử hành và mặc áo dành vào cung thánh, theo quy định” (Bản dịch Việt Ngữ của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam).
Vì vậy, đối với tình hình ở trên, phù hợp với Điều 701 về nguyên tắc nói rằng có thể cho phép Giám mục và các linh mục đồng tế với Giám mục Ukraine Đông phương.
Tuy nhiên, trong sự tôn trọng, họ sẽ phải mang đầy đủ lễ phục Latinh, vì hầu hết các nghi lễ đồng tế Đông phương đòi hỏi tất cả các vị đồng tế mặc lễ phục đầy đủ, và không có ngoại lệ Latinh là có thể chỉ sử dụng áo chùng trắng và dây các phép. Họ cũng cần phải biết ngôn ngữ của thánh lễ, nếu là khác với ngôn ngữ địa phương.
Từ một cái nhìn thực tế của quan điểm, họ cũng phải có ít nhất một ý tưởng cơ bản về cấu trúc của các nghi thức, để biết làm thế nào để di chuyển, và phải nói gì và nói khi nào. Tất cả điều này đòi hỏi phải có ít nhất một sự chuẩn bị nào đó, và không lệ thuộcvào sự ngẫu hứng.
Trong tình huống được mô tả bởi độc giả của chúng ta, có thể thấy rằng hình như Giám mục Đông phương tình cờ mời Giám mục và các linh mục đồng tế. Trong tình hình như vậy, thay vì một cơ hội bỏ lỡ, sự từ chối của họ trong việc đồng tế như vậy là nhiều khả năng một sự tôn trọng thận trọng cho Phụng Vụ Thánh, và việc cử hành đúng đắn của nó.
Tôi hy vọng rằng, với sự chuẩn bị phải lẽ, một việc đồng tế như vậy cuối cùng sẽ diễn ra, vì lợi ích của tất cả các người liên quan.
(Nguyễn Trọng Đa/ Zenit.org 14-6-2016)
Để lại một phản hồi